Suiker en zetmeel kunnen een paard belasten daarom adviseren velen paardenvoeders te voeren met een zo laag mogelijk suiker en zetmeel gehalte. Graanvrij lijkt helemaal in. Echter is dat iets te kort door de bocht naar ons idee.
Suiker ≠ zetmeel
Als eerste is het belangrijk om je te realiseren dat suiker en zetmeel niet het zelfde zijn. Vaak worden suiker en zetmeel ten onrechte op 1 hoop gegooid. Er is wel degelijk verschil tussen suiker en zetmeel maar vooral ook tussen verschillende vormen van zetmeel!
Zetmeel en suiker worden in het lichaam beide omgezet in glucose. Daardoor krijg je een bloedsuiker spiegel stijging. De meeste suiker soorten kunnen vrijwel direct door de darmwand opgenomen worden en zorgen voor een plotselinge sterke stijging (piek) van de bloedsuiker spiegel. Deze hele plotselinge sterke veranderingen kunnen er voor zorgen dat de insuline receptoren ongevoeliger worden en niet goed meer reageren, dan is er sprake van insuline resistentie. Deze zelfde plotselinge stijgingen van het bloedsuiker kunnen ook hoefbevangenheid veroorzaken. Daarom zie je ook vaak een relatie tussen hoefbevangenheid, insulineresistentie en te dik zijn.
Granen bevatten veel zetmeel. Zetmeel zijn polysacchariden, hele lange ketens, die veel langzamer afgebroken worden en zorgen voor een rustige stijging van de bloedsuiker spiegel wat lang niet zo’n negatief effect heeft als suiker. Er ontstaat een rustig stijging in plaats van een plotselinge piek in het bloedsuiker.
Aandachtspunten zetmeel
Zetmeel kan echter ook nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid van een paard. Wanneer het zetmeel niet, zoals het hoort, in de dunnedarm afgebroken wordt maar doorstroomd naar de dikkedarm verstoort het daar de darmflora. Dat kan leiden tot verminderde weerstand, koliek of hoefbevangenheid. Zo is het zetmeel in onbehandelde mais nauwelijks afbreekbaar in de dunnedarm van een paard. Is het mais hittebewerkt is het juist heel goed te verteren door een paard. Mais bevat energie en belangrijke nutriënten zoals essentiële vetzuren. In de juiste vorm kunnen granen een hele goede energie bron zijn en kunnen ze vele belangrijke nutriënten leveren voor paarden.
Let op!
Graanvrij betekend niet zetmeel vrij! Er zijn veel meer grondstoffen die zetmeel bevatten naast granen. Zo worden erwten bijvoorbeeld ingezet. Dat is geen graan maar bevat wel veel zetmeel!
Suiker in ruwvoer
Fructaan, een suiker in ruwvoer, is veroorzaker nummer 1 van hoefbevangenheid. Fructaan kan namelijk ook nauwelijks afgebroken worden in de dunnedarm en stroomt door naar de dikkedarm. Daar is het een voedingsbron voor de slechte bacteriën, wordt de darmflora verstoord, goede bacteriën gaan dood. Bij dit proces ontstaan endotoxinen welke hoefbevangenheid kunnen veroorzaken.
Over ruwvoer gesproken, daar zit gemiddeld 10 % suiker in. Stel jouw paard eet 10 kg ruwvoer op een dag, krijgt hij 1 kg (!) suiker binnen. Voer je jouw paard bijvoorbeeld 1,5 kg Fibra bij, geef je 16 gram suiker en 180 gram zetmeel uit geschikte bronnen. Vergeleken met die kilo suiker uit ruwvoer stelt dat natuurlijk niet zo veel voor! Aan de andere kant, alle kleine beetjes helpen! Daarom proberen wij het suiker en zetmeel gehalte natuurlijk wel laag te houden. Maar wil je echt verschil maken in de hoeveelheid calorieën die jouw paard binnen krijgt en het gezond houden van de darmflora, heeft het aanpassen van het ruwvoer veel meer invloed dan het kleine beetje aanvullende voer veranderen.
Conclusie
Alleen het suiker en zetmeel gehalte in een product zegt dus eigenlijk weinig over de kwaliteit of geschiktheid van een product voor een paard. Het is dus belangrijk om te weten welke grondstoffen er gebruikt zijn en in welke vorm ze in het voer zitten.